Fysiek contact met een agressief persoon

Icoon contact met een agressief persoon

Fysiek contact met een agressief persoon

In de Storybuilder database zijn voor het ongevalstype ‘Fysiek contact met een agressief persoon’ 220 ongevallen met 235 slachtoffers opgenomen. Dit komt neer op ongeveer 0,7% van alle ongevallen in de database. Deze pagina geeft meer inzicht en informatie over dit ongevalstype.

Het ongeval in het kort

Bij dit type ongeval gaat om het opzettelijk toebrengen van letsel door fysiek contact met een ander (al dan niet toerekeningsvatbaar) persoon. Bijvoorbeeld door bijten, steken, schoppen, slaan, schieten, ergens tussen duwen, etc.

Factoren die bij deze ongevallen zijn onderzocht, zijn bijvoorbeeld het fysiek scheiden van de agressor en het potentiele slachtoffer, het voorkomen van uitdaging, de fysieke actie die is genomen om agressie te voorkomen, het voorkomen van interactie tussen het slachtoffer en de potentiele agressor, en het voorkomen van stressoren in de omgeving.

Oorzaken en gebeurtenissen

Ieder ongeval is anders. Verschillende oorzaken, gebeurtenissen en activiteiten kunnen bijdragen aan het ontstaan van het ongeval. Toch zijn vanuit Storybuilder overeenkomsten tussen ongevallen te herleiden. Hierdoor hebben wij de mogelijkheid om de meest voorkomende oorzaken en gebeurtenissen van een type ongeval in kaart te brengen. Zo ook voor het ongevalstype: Fysiek contact met een agressief persoon. We volgen op deze pagina het ongeval vanaf de werkzaamheden vlak voor het ongeval tot aan het moment dat het risico niet langer onder controle was. Voor meer informatie over Storybuilder kunt u naar dit filmpje kijken of het beschrijvende rapport lezen.

Vlak voor het ongeval

Bij een groot deel van de ongevallen was het slachtoffer bezig met dagelijkse activiteiten (53%). In 19% van de ongevallen was het slachtoffer vlak voor het ongeval ongewenst gedrag aan het corrigeren. Het kwam ook voor dat het slachtoffer ingreep bij agressie van een patiënt of klant (16% van de slachtoffers). In 14% van de gevallen is onbekend wat het slachtoffer deed.

Het verzorgen van patiënten met psychische problemen was de meest voorkomende dagelijkse bezigheid van de slachtoffers (47%), gevolgd door het verplegen of verzorgen in bijvoorbeeld de medische gezondheidszorg of interne instellingen (16%). De overige typen werkzaamheden waren zeer divers. Enkele voorbeelden zijn het bewaken of begeleiden van gevangenen (8%), verkoop van producten of publieke diensten (6%), kaartcontrole (4%), beveiligingswerk (4%), politiewerk (3%), horeca (3%), en openbaar vervoer (3%).

Gebeurtenissen

Door een combinatie van factoren kon het uiteindelijk mis gaan. Relevante tussenstappen - gebeurtenissen - zijn hierbij in kaart gebracht. Deze gebeurtenissen worden weergeven in de onderstaande grafiek.

Created with Highcharts 7.0.1Percentage van de ongevallenRelevante gebeurtenissen tijdens het ongevalFalen bescherming binnengevarenzoneFalen van de veilige zoneOnbekend0%10%20%30%40%50%Bron: Storybuilder gegevens 1998-2014

Waar ging het mis?

Maar waar gaat het dan mis bij deze ongevallen? Welke veiligheidsmaatregelen waren niet op orde waardoor het ongeval kon gebeuren? In de onderstaande grafiek is weergegeven welke maatregelen in Storybuilder zijn onderzocht en hoe vaak hiermee iets mis gaat.

Created with Highcharts 7.0.1Percentage ongevallen van dit type waarbij de maatregel faaldeWaar ging het mis bij het voorkomen van het ongeval?Preventieve veiligheidsmaatregelenFysieke interventie op de agressorFysiek separeren/ scheiden vanagressor en (potentieel) slachtofferHet voorkomen van provocatieHet voorkomen van interactieHet voorkomen van stressoren in deomgeving0%10%20%30%40%50%Bron: Storybuilder gegevens 1998-2014

In de bovenstaande grafiek worden veiligheidsmaatregelen getoond die een rol speelden bij de ongevallen. Van deze algemene analyse zijn ook concretere voorbeelden beschikbaar. Het meest voorkomend was het niet (juist) uitvoeren van een fysieke actie (bijvoorbeeld armen vasthouden) op de agressor. Dit kwam bijvoorbeeld omdat het slachtoffer geen of onvoldoende agressietraining of -instructie had gehad of omdat er niet genoeg werknemers aanwezig waren voor een goede interventie. Soms was er iets mis bij het scheiden van de agressor en het slachtoffer. Dit kwam bijvoorbeeld omdat het slachtoffer zich niet op tijd kon terugtrekken. Ook kwam het voor dat een agressor zich uitgedaagd voelde, bijvoorbeeld omdat er sprake was van een onplezierig of verhit gesprek, of omdat de (potentiele) agressor werd gestraft, werd beperkt in zijn bewegingsvrijheid, of werd gearresteerd of pijn gedaan.

Waarom ging het mis?

Allerlei maatregelen en middelen zijn van belang om in een organisatie veilig te kunnen werken. Een organisatie verschaft deze maatregelen en de betrokken medewerkers gebruiken ze. Ook is het belangrijk om veiligheidsmaatregelen in stand te houden, te onderhouden en om hierop toezicht te houden. In de Storybuilder database wordt de rol van organisatie hierbij globaal in kaart gebracht. Storybuilder richt zich hierbij op de rol van het veiligheidsmanagement van de organisaties.

De onderstaande grafiek laat zien welk type achterliggende oorzaken in het veiligheidsmanagement bij dit ongevalstype een rol hebben gespeeld.

Created with Highcharts 7.0.1Percentage ongevallen in de databaseAchterliggende oorzaken: waarom gaat het mis?Motivatie, betrokkenheid en alertheidTegenstrijdige belangenPlannen en proceduresCompetentieCommunicatie en coördinatieBeschikbaarheid van mensenMateriaalErgonomie/ Man machine interface(MMI)0%10%20%30%40%Bron: Storybuilder gegevens 1998-2014

De slachtoffers

In de Storybuilder database zijn alleen ongevallen opgenomen die meldingsplichtig zijn en ook daadwerkelijk gemeld zijn bij de Inspectie SZW. De gevolgen van deze ongevallen zijn vaak ernstig. Slachtoffers kunnen bijvoorbeeld blijvend letsel oplopen of als gevolg van het ongeval overlijden.

Er zijn in de database 220 ongevallen van het type: Fysiek contact met een agressief persoon opgenomen waarbij 235 slachtoffers zijn gevallen. Ongeveer de helft van de slachtoffers is vrouw (51%). Dit deel van deze pagina geeft inzicht in deze slachtoffers en de gevolgen die de ongevallen voor hen hebben gehad.

Achtereenvolgens zijn grafieken opgenomen met informatie over:

  • de leeftijd van slachtoffers;
  • de uiteindelijke gevolgen van de ongevallen;
  • de aard van het letsel;
  • de plaats van het letsel.

In de grafieken kunt u ter vergelijking ook informatie zien over de slachtoffers van de andersoortige ongevallen die in de database zijn opgenomen.

Leeftijd van slachtoffers

Created with Highcharts 7.0.1LeeftijdscategoriePercentage slachtoffers in de databaseLeeftijdsverdeling slachtoffersFysiek contact met een agressief persoonAndere ongevallen in Storybuilder10 .. 1920 .. 2930 .. 3940 .. 4950 .. 5960 .. 690%10%20%30%Bron: Storybuilder gegevens 1998-2014. Incidentele slachtoffers jonger dan 10 jaar of ouder dan 70 jaar zijn niet getoond.

De bovenstaande grafiek toont de leeftijdsverdeling van de slachtoffers van de ernstige arbeidsongevallen van het type: Fysiek contact met een agressief persoon.

Uiteindelijke gevolgen

Created with Highcharts 7.0.1Percentage slachtoffers in de databaseUiteindelijke gevolgen voor het slachtofferFysiek contact met een agressief persoonAndere ongevallen in Storybuilder(Vermoedelijk) Niet -permanent letsel(Vermoedelijk)Permanent letselOnbekende ernst letselOverleden0%10%20%30%40%50%Bron: Storybuilder gegevens 1998-2014

Bovenstaande grafiek geeft de ernst van het letsel van het slachtoffer weer. In 58% van de gevallen wordt het slachtoffer opgenomen in het ziekenhuis en moet daar een nacht of langer blijven. In 33% van de gevallen volgt geen ziekenhuisopname. Voor de overige 9% is dit onbekend.

Aard van het letsel

In de onderstaande grafiek staan de meest voorkomende verwondingen. De grafiek toont alleen verwondingen die bij meer dan 10% van de slachtoffers in één van de twee groepen zijn voorgekomen.

Created with Highcharts 7.0.1Percentage slachtoffers in de databaseType verwondingFysiek contact met een agressief persoonAndere ongevallen in StorybuilderBotbreuken(Hersen)schudd…(Hersen)schuddingen en inwendige letselsWonden enoppervlakkigeletselsTraumatischeamputaties(verlies vanledematen)Ontwrichtingen,verstuikingenenverrekkingenShock0%10%20%30%40%50%Bron: Storybuilder gegevens 1998-2014

Plaats van het letsel

Zoals te zien in de bovenstaande grafiek zijn de verwondingen divers. Deze verwondingen kunnen op verschillende plaatsen van het lichaam voorkomen. In de onderstaande grafiek staat dat toegelicht. De grafiek toont alleen de plaats van het letsel als die bij meer dan 10% van de slachtoffers in één van de twee groepen is voorgekomen.

Created with Highcharts 7.0.1Percentage slachtoffers in de databasePlaats verwondingFysiek contact met een agressief persoonAndere ongevallen in StorybuilderBovensteledematenHoofdOndersteledematenRomp en organenHals, inclusiefruggengraat enhalswervels0%10%20%30%40%50%Bron: Storybuilder gegevens 1998-2014

Sectoren en de werkomgeving

In de Storybuilder database worden algemene kenmerken van de ongevallen en de bedrijven waarbij de ongevallen gebeurden vastgelegd. In dit deel van deze pagina worden enkele van die algemene kenmerken getoond. Achtereenvolgens zijn grafieken opgenomen met informatie over:

  • de sector waarin het bedrijf actief is;
  • de werkomgeving.

Sectoren en subsectoren

Sommige ongevallen komen vaker voor in bepaalde sectoren. Er worden in deze sectoren immers andere werkzaamheden uitgevoerd en andere arbeidsmiddelen gebruikt. De onderstaande grafiek toont sectoren waarin de ongevallen van dit type relatief vaak voorkomen.

Een uitgebreider overzicht van ongevallen in verschillende sectoren is beschikbaar op deze pagina.

Created with Highcharts 7.0.1Percentage binnen de sectorHet ongevalstype in verschillende sectorenSBI 87 Verpleging, verzorging enbegeleiding met overnachtingSBI 86 GezondheidszorgSBI 88 Maatschappelijkedienstverlening zonder overnachtingSBI 84 Openbaar bestuur,overheidsdiensten en verplichtesociale verzekeringenSBI 56 Eet- en drinkgelegenhedenSBI 85 OnderwijsSBI 64 Financiële instellingen (geenverzekeringen en pensioenfondsen)SBI 47 Detailhandel (niet in auto's)0%10%20%30%Bron: Storybuilder gegevens 1998-2014.

De bovenstaande grafiek toont sectoren waarbij meer dan 1% van de ongevallen in Storybuilder een ongeval met een agressief persoon is. Gemiddeld voor alle sectoren is dat 0,7%. Verder worden alleen sectoren getoond waarbij meer dan 100 ongevallen in de Storybuilder zijn opgenomen.

Daarnaast zien we ook een aantal subsectoren waar dit type ongeval een relatief grote rol speelt. Opvallend hierbij zijn de volgende subsectoren:

  • Huizen en dagverblijven voor verstandelijk gehandicapten en psychiatrische cliënten (SBI 872): 42% van de ongevallen in Storybuilder is een ongeval met menselijke agressie
  • Jeugdzorg en maatschappelijke opvang met overnachting (SBI 879): 28% van de ongevallen in Storybuilder is een ongeval met menselijke agressie
  • Justitie (SBI 8423): 19% van de ongevallen in Storybuilder is een ongeval met menselijke agressie

De werkomgeving

Tot slot weten we voor een deel van de ongevallen meer over de omgeving waarin gewerkt werd ten tijde van het ongeval. In het geval van Fysiek contact met een agressief persoon is deze informatie beschikbaar voor 153 van de 220 ongevallen.

Created with Highcharts 7.0.1Percentage in een bepaalde werkomgevingDe werkomgevingGezondheidvestiging, prive-ziekenhuis,ziekenhuis,verpleeghuisGezondheidvestiging - NietopgegevenRuimte permanentopen staat vooropenbare weg -(snelwegen,binnenwegen,parkeerplaatsen,het station of deluchthavenwachtkamers enz.)Onderwijsvestiging, school,middelbare school,hogeschool,universiteit, crèche,crècheRestaurant,recreatieruimte,tijdelijkehuisvesting (metinbegrip vanmusea, auditoria,stadions, beurzenenz.)0%10%20%30%40%Bron: Storybuilder gegevens 1998-2014.

Bovenstaande grafiek toont de vijf meest voorkomende omgevingen waarin gewerkt werd toen een ongeval gebeurde dat in de Storybuilder database is opgenomen. Het percentage is berekend ten opzichte van de ongevallen waarvoor deze informatie beschikbaar is.

Over de gegevens

De informatie op deze webpagina komt uit de Storybuilder database van het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu). In deze database staan gegevens over meer dan 30.000 ernstige arbeidsongevallen. Deze arbeidsongevallen:

  •    zijn in Nederland gebeurd in de periode van 1998 tot en met 2014;
  •     hadden ernstige gevolgen en zijn gemeld bij de Nederlandse Arbeidsinspectie;
  •     zijn onderzocht door de Nederlandse Arbeidsinspectie;
  •     en zijn geanalyseerd door het RIVM.

meer informatie