In of op een bewegend voertuig met verlies van controle

Icoon verlies van controle over een bewegend voertuig

In of op een bewegend voertuig met verlies van controle

In de Storybuilder database zijn voor het ongevalstype ‘In of op een bewegend voertuig met verlies van controle’ 1143 ongevallen met 1170 slachtoffers opgenomen. Dit komt neer op ongeveer 4% van alle ongevallen in de database. Deze pagina geeft meer inzicht en informatie over dit ongevalstype.

Het ongeval in het kort

Bij dit type ongeval bevindt het slachtoffer zich, als bestuurder of passagier, in of op een bewegend voertuig waarbij het voertuig crasht of omvalt. Voorbeelden van voertuigen zijn heftrucks, vrachtwagens en grondverzetmaterieel. Met bewegend wordt niet alleen het rijden van voertuigen bedoeld, maar ook bewegingen zoals het omhoog/omlaag gaan en roteren. Het slachtoffer kan ook uit een rijdend voertuig vallen, bijvoorbeeld bij het te vroeg uitstappen van een nog doorrijdende heftruck. Het meerijdende slachtoffer kan zich ook deels op het voertuig bevinden, bijvoorbeeld hangend aan het voertuig. Als het slachtoffer van een stilstaand voertuig naar beneden valt, gaat het om een ander ongevalstype. In dat geval gaat het om het ongevalstype ‘Val van stilstaand voertuig’.

Factoren die bij deze ongevallen worden onderzocht zijn bijvoorbeeld de besturing van het voertuig, de inrichting van de werkomgeving en infrastructuur, de positie van het slachtoffer op het voertuig, en de stabiliteit van de ondergrond.

Oorzaken en gebeurtenissen

Ieder ongeval is anders. Verschillende oorzaken, gebeurtenissen en activiteiten kunnen bijdragen aan het ontstaan van het ongeval. Toch zijn vanuit Storybuilder overeenkomsten tussen ongevallen te herleiden. Hierdoor hebben wij de mogelijkheid om de meest voorkomende oorzaken en gebeurtenissen van een type ongeval in kaart te brengen. Zo ook voor het ongevalstype: In of op een bewegend voertuig met verlies van controle. We volgen op deze pagina het ongeval vanaf de werkzaamheden vlak voor het ongeval tot aan het moment dat het risico niet langer onder controle was. Voor meer informatie over Storybuilder kunt u naar dit filmpje kijken of het beschrijvende rapport lezen.

Vlak voor het ongeval

De activiteiten van het slachtoffer vlak voor het ongeval waren divers. In 75% van de gevallen bestuurde het slachtoffer het voertuig, 16% was passagier en 7% was bezig met specifieke activiteiten met het voertuig.

Het voertuig waar het ongeval mee gebeurde reed in 49% van de gevallen vooruit, in 23% van de gevallen reed het voertuig achteruit en bij 13% was het slachtoffer het voertuig aan het manoeuvreren. Bij 11% van de gevallen stond het voertuig zelf stil en viel het slachtoffer bijvoorbeeld uit of met een kantelend voertuig.

De arbeidsmiddelen

De meest voorkomende arbeidsmiddelen bij dit type ongeval waren systemen voor gesloten of open transport en opslag (64% van de ongevallen). Het gaat dan bijvoorbeeld om transportwagentjes zoals vorkheftrucks en pompwagens (56% van de ongevallen), maar ook om vracht- en personenliften (5% van de ongevallen) en vaste en mobiele kranen die op voertuigen zijn gemonteerd (3% van de ongevallen).

Bij 25% van de ongevallen waren voertuigen voor transport over land betrokken en bij 11% van de ongevallen ging het om verplaatsbare machines voor grondbewerking in de bouw of de landbouw.

Gebeurtenissen

Door een combinatie van factoren kon het uiteindelijk mis gaan. Relevante tussenstappen - gebeurtenissen - zijn hierbij in kaart gebracht. Deze gebeurtenissen worden weergeven in de onderstaande grafiek.

Created with Highcharts 7.0.1Percentage van de ongevallenRelevante gebeurtenissen tijdens het ongevalVerlies van controle over het voertuigen/of de routeKantelen, vallen of stuiteren voertuigBeklemd tussen voertuig en een anderobject of geraaktSlachtoffer valtHevige schudding slachtoffer invoertuigOnbekend0%10%20%30%40%Bron: Storybuilder gegevens 1998-2014

Waar ging het mis?

Maar waar gaat het dan mis bij deze ongevallen? Welke veiligheidsmaatregelen waren niet op orde waardoor het ongeval kon gebeuren? In de onderstaande grafiek is weergegeven welke maatregelen in Storybuilder zijn onderzocht en hoe vaak hiermee iets mis gaat.

Created with Highcharts 7.0.1Percentage ongevallen van dit type waarbij de maatregel faaldeWaar ging het mis bij het voorkomen van het ongeval?Preventieve veiligheidsmaatregelenBesturing of bediening van hetvoertuigInfrastructuur (staat/ geometrie)Locatie/ positie op het voertuigStabiliteit ondergrond/ opstelplaatsSnelheid van het voertuigBeladingStaat/ conditie van het voertuig0%10%20%30%40%50%60%Bron: Storybuilder gegevens 1998-2014

In de bovenstaande grafiek worden veiligheidsmaatregelen getoond die een rol speelden bij de ongevallen. Van deze algemene analyse zijn ook concretere voorbeelden beschikbaar. In de meeste gevallen had de falende veiligheidsmaatregel te maken met het besturen of bedienen van het voertuig. Er was bijvoorbeeld geen visueel contact, omdat de lading het zicht blokkeerde. Ook gebeurde het dat de bestuurder geen (rij)bewijs of certificaat had of dat de bestuurder onvoldoende getraind was. Ook ging de bediening van het voertuig soms per ongeluk, of er was sprake van concentratieverlies, afleiding, of van een parkeerfout.

Ook kwam het regelmatig voor dat het slachtoffer zich op een onveilige plek op het voertuig bevond. Dit kwam bijvoorbeeld omdat, het slachtoffer een deel van het lichaam buiten het voertuig hield, of omdat het slachtoffer zich op een deel van het voertuig bevond dat niet bedoeld of geschikt was voor vervoer van passagiers.

Waarom ging het mis?

Allerlei maatregelen en middelen zijn van belang om in een organisatie veilig te kunnen werken. Een organisatie verschaft deze maatregelen en de betrokken medewerkers gebruiken ze. Ook is het belangrijk om veiligheidsmaatregelen in stand te houden, te onderhouden en om hierop toezicht te houden. In de Storybuilder database wordt de rol van organisatie hierbij globaal in kaart gebracht. Storybuilder richt zich hierbij op de rol van het veiligheidsmanagement van de organisaties.

De onderstaande grafiek laat zien welk type achterliggende oorzaken in het veiligheidsmanagement bij dit ongevalstype een rol hebben gespeeld.

Created with Highcharts 7.0.1Percentage ongevallen in de databaseAchterliggende oorzaken: waarom gaat het mis?Motivatie, betrokkenheid en alertheidCompetentieTegenstrijdige belangenPlannen en proceduresMateriaalErgonomie/ Man machine interface(MMI)Communicatie en coördinatieBeschikbaarheid van mensen0%10%20%30%40%50%60%Bron: Storybuilder gegevens 1998-2014

De slachtoffers

In de Storybuilder database zijn alleen ongevallen opgenomen die meldingsplichtig zijn en ook daadwerkelijk gemeld zijn bij de Inspectie SZW. De gevolgen van deze ongevallen zijn vaak ernstig. Slachtoffers kunnen bijvoorbeeld blijvend letsel oplopen of als gevolg van het ongeval overlijden.

Er zijn in de database 1143 ongevallen van het type: In of op een bewegend voertuig met verlies van controle opgenomen waarbij 1170 slachtoffers zijn gevallen. Het merendeel van de slachtoffers is man (94%). Dit deel van deze pagina geeft inzicht in deze slachtoffers en de gevolgen die de ongevallen voor hen hebben gehad.

Achtereenvolgens zijn grafieken opgenomen met informatie over:

  • de leeftijd van slachtoffers;
  • de uiteindelijke gevolgen van de ongevallen;
  • de aard van het letsel;
  • de plaats van het letsel.

In de grafieken kunt u ter vergelijking ook informatie zien over de slachtoffers van de andersoortige ongevallen die in de database zijn opgenomen.

Leeftijd van slachtoffers

Created with Highcharts 7.0.1LeeftijdscategoriePercentage slachtoffers in de databaseLeeftijdsverdeling slachtoffersIn of op een bewegend voertuig met verlies van controleAndere ongevallen in Storybuilder10 .. 1920 .. 2930 .. 3940 .. 4950 .. 5960 .. 690%10%20%30%Bron: Storybuilder gegevens 1998-2014. Incidentele slachtoffers jonger dan 10 jaar of ouder dan 70 jaar zijn niet getoond.

De bovenstaande grafiek toont de leeftijdsverdeling van de slachtoffers van de ernstige arbeidsongevallen van het type: In of op een bewegend voertuig met verlies van controle.

Uiteindelijke gevolgen

Created with Highcharts 7.0.1Percentage slachtoffers in de databaseUiteindelijke gevolgen voor het slachtofferIn of op een bewegend voertuig met verlies van controleAndere ongevallen in Storybuilder(Vermoedelijk) Niet -permanent letsel(Vermoedelijk)Permanent letselOnbekende ernst letselOverleden0%10%20%30%40%50%60%Bron: Storybuilder gegevens 1998-2014

Bovenstaande grafiek geeft de ernst van het letsel van het slachtoffer weer. In 86% van de gevallen wordt het slachtoffer opgenomen in het ziekenhuis en moet daar een nacht of langer blijven. In 11% van de gevallen volgt geen ziekenhuisopname. Voor de overige 3% is dit onbekend.

Aard van het letsel

In de onderstaande grafiek staan de meest voorkomende verwondingen. De grafiek toont alleen verwondingen die bij meer dan 10% van de slachtoffers in één van de twee groepen zijn voorgekomen.

Created with Highcharts 7.0.1Percentage slachtoffers in de databaseType verwondingIn of op een bewegend voertuig met verlies van controleAndere ongevallen in StorybuilderBotbreuken(Hersen)schuddingenen inwendigeletselsWonden enoppervlakkigeletselsTraumatischeamputaties (verliesvan ledematen)Soort letselonbekend of nietgespecificeerd0%10%20%30%40%50%60%70%Bron: Storybuilder gegevens 1998-2014

Plaats van het letsel

Zoals te zien in de bovenstaande grafiek zijn de verwondingen divers. Deze verwondingen kunnen op verschillende plaatsen van het lichaam voorkomen. In de onderstaande grafiek staat dat toegelicht. De grafiek toont alleen de plaats van het letsel als die bij meer dan 10% van de slachtoffers in één van de twee groepen is voorgekomen.

Created with Highcharts 7.0.1Percentage slachtoffers in de databasePlaats verwondingIn of op een bewegend voertuig met verlies van controleAndere ongevallen in StorybuilderOndersteledematenBovensteledematenHoofdRomp en organenRug, inclusiefruggengraat enrugwervels0%10%20%30%40%50%60%Bron: Storybuilder gegevens 1998-2014

Sectoren en de werkomgeving

In de Storybuilder database worden algemene kenmerken van de ongevallen en de bedrijven waarbij de ongevallen gebeurden vastgelegd. In dit deel van deze pagina worden enkele van die algemene kenmerken getoond. Achtereenvolgens zijn grafieken opgenomen met informatie over:

  • de sector waarin het bedrijf actief is;
  • de werkomgeving.

Sectoren en subsectoren

Sommige ongevallen komen vaker voor in bepaalde sectoren. Er worden in deze sectoren immers andere werkzaamheden uitgevoerd en andere arbeidsmiddelen gebruikt. De onderstaande grafiek toont sectoren waarin de ongevallen van dit type relatief vaak voorkomen.

Een uitgebreider overzicht van ongevallen in verschillende sectoren is beschikbaar op deze pagina.

Created with Highcharts 7.0.1Percentage binnen de sectorHet ongevalstype in verschillende sectorenSBI 82 Overige zakelijkedienstverleningSBI 52 Opslag en dienstverlening voorvervoerSBI 49 Vervoer over landSBI 38 Afvalinzameling en -behandeling; voorbereiding totrecyclingSBI 77 Verhuur en lease van auto's, …SBI 77 Verhuur en lease van auto's, consumentenartikelen, machines en overige roerende goederenSBI 84 Openbaar bestuur, overheids…SBI 84 Openbaar bestuur, overheidsdiensten en verplichte sociale verzekeringenSBI 29 Vervaardiging van auto's,aanhangwagens en opleggersSBI 01 Landbouw, jacht en dienstver…SBI 01 Landbouw, jacht en dienstverlening voor de landbouw en jachtSBI 93 Sport en recreatieSBI 70 Holdings (geen financiële), co…SBI 70 Holdings (geen financiële), concerndiensten binnen eigen concern en managementadvisering0%10%20%Bron: Storybuilder gegevens 1998-2014.

De bovenstaande grafiek toont sectoren waarbij meer dan 5,6% van de ongevallen in Storybuilder een voertuigongeval is. Gemiddeld voor alle sectoren is dat 3,7%. Verder worden alleen sectoren getoond waarbij meer dan 100 ongevallen in de Storybuilder zijn opgenomen.

Daarnaast zien we ook een subsector waar dit type ongeval een relatief grote rol speelt, namelijk:

  • Opslag in distributiecentra en overige opslag (niet in tanks, koelhuizen e.d.) (SBI 52109): 22% van de ongevallen in Storybuilder is een ongeval met verlies van controle over een bewegend voertuig.

De werkomgeving

Tot slot weten we voor een deel van de ongevallen meer over de omgeving waarin gewerkt werd ten tijde van het ongeval. In het geval van In of op een bewegend voertuig met verlies van controle is deze informatie beschikbaar voor 622 van de 1143 ongevallen.

Created with Highcharts 7.0.1Percentage in een bepaalde werkomgevingDe werkomgevingRuimte gebruikthoofdzakelijk vooropslag, laden,lossenProductie gebied,fabriek, werkplaatsRuimte permanentopen staat vooropenbare weg -(snelwegen,binnenwegen,parkeerplaatsen,het station of deluchthavenwachtkamers enz.)Industriële site -niet gespecificeerdBouw - gebouwwordt gebouwd0%10%20%30%40%50%60%Bron: Storybuilder gegevens 1998-2014.

Bovenstaande grafiek toont de vijf meest voorkomende omgevingen waarin gewerkt werd toen een ongeval gebeurde dat in de Storybuilder database is opgenomen. Het percentage is berekend ten opzichte van de ongevallen waarvoor deze informatie beschikbaar is.

Over de gegevens

De informatie op deze webpagina komt uit de Storybuilder database van het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu). In deze database staan gegevens over meer dan 30.000 ernstige arbeidsongevallen. Deze arbeidsongevallen:

  •    zijn in Nederland gebeurd in de periode van 1998 tot en met 2014;
  •     hadden ernstige gevolgen en zijn gemeld bij de Nederlandse Arbeidsinspectie;
  •     zijn onderzocht door de Nederlandse Arbeidsinspectie;
  •     en zijn geanalyseerd door het RIVM.

meer informatie