Val van ladder of trapje

Icoon val van een ladder

Val van ladder of trapje

Het ongevalstype: ‘Val van ladder of trapje’ komt regelmatig voor. In de Storybuilder database zijn van dit ongevalstype 2727 ongevallen met 2732 slachtoffers opgenomen. Dit komt neer op ongeveer 9% van alle ongevallen in de database. Deze pagina geeft meer inzicht en informatie over dit ongevalstype. Onderaan deze pagina vindt u een animatie en infographic. Deze animatie en infographic geven op een toegankelijke manier de informatie over het ongeval weer.

Het ongeval in het kort

Bij dit type ongeval valt het slachtoffer van (mobiele of vaste) ladders, inclusief touwladders of verplaatsbare trapjes.

Factoren die bij deze ongevallen worden onderzocht zijn bijvoorbeeld de plaatsing van de ladder, de conditie van de ladder of trap, de positie van het slachtoffer op de ladder of trap, en de controle over de lichaamsbeweging/balans van het slachtoffer.

Een val van geïntegreerde tredes of sporten zoals die op voertuigen of machines worden in een ander type ongeval beschreven. Verrijdbare trappen vallen ook onder een ander ongevalstype.

Oorzaken en gebeurtenissen

Ieder ongeval is anders. Verschillende oorzaken, gebeurtenissen en activiteiten kunnen bijdragen aan het ontstaan van het ongeval. Toch zijn vanuit Storybuilder overeenkomsten tussen ongevallen te herleiden. Hierdoor hebben wij de mogelijkheid om de meest voorkomende oorzaken en gebeurtenissen van een type ongeval in kaart te brengen. Zo ook voor het ongevalstype: Val van ladder of trapje. We volgen op deze pagina het ongeval vanaf de werkzaamheden vlak voor het ongeval tot aan het moment dat het risico niet langer onder controle was. Voor meer informatie over Storybuilder kunt u kijken naar dit filmpje of bijvoorbeeld naar het beschrijvende rapport.

Vlak voor het ongeval

Bij de meeste ongevallen was het slachtoffer aan het klimmen of afdalen op een ladder (34%), hanteerde objecten (26%) of was aan het werk met handgereedschap (20%). 11% van de slachtoffers klom of daalde de ladder af met iets in de hand.

De arbeidsmiddelen

De slachtoffers vallen meestal van een verplaatsbare ladder (70%). Daarnaast vallen 21% van de slachtoffers van een trapje, keukentrap of A-ladder, 6% van een vaste ladder en minder dan 1% van een touwladder.

Gebeurtenissen

Door een combinatie van factoren kon het uiteindelijk mis gaan. Relevante tussenstappen - gebeurtenissen - zijn hierbij in kaart gebracht. Deze gebeurtenissen worden weergeven in de onderstaande grafiek.

Created with Highcharts 7.0.1Percentage van de ongevallenRelevante gebeurtenissen tijdens het ongevalMaterieel verschuiftOngecontroleerde beweging ofmisstapVerlies van balans door overreikenMaterieel breektMaterieel en/of persoon geraaktVloer/ ondersteuning - constructiefaaltPersoon wordt onwelOnbekend0%10%20%30%40%50%Bron: Storybuilder gegevens 1998-2014

Waar ging het mis?

Maar waar gaat het dan mis bij deze ongevallen? Welke veiligheidsmaatregelen waren niet op orde waardoor het ongeval kon gebeuren? In de onderstaande grafiek is weergegeven welke maatregelen in Storybuilder zijn onderzocht en hoe vaak hiermee iets mis gaat.

Created with Highcharts 7.0.1Percentage ongevallen van dit type waarbij de maatregel faaldeWaar ging het mis bij het voorkomen van het ongeval?Preventieve veiligheidsmaatregelenPlaatsing van het arbeidsmiddelControle van lichaam (beweging &balans)Conditie of type arbeidsmiddelPositie van persoon op hetarbeidsmiddelLocatie/ beveiliging van hetarbeidsmiddelConstructie van het stel(opper)vlakLichamelijke gesteldheid van persoon0%10%20%30%40%50%Bron: Storybuilder gegevens 1998-2014

In de bovenstaande grafiek zijn veiligheidsmaatregelen getoond die een rol speelden bij de ongevallen. Van deze algemene analyse zijn ook concretere voorbeelden beschikbaar. Meest voorkomend was een verkeerde plaatsing van de ladder. In minimaal 35% van de ongevallen waarbij de ladder verkeerde geplaatst werd, werd deze op een nat of glad oppervlak geplaatst (dit is 15% van alle ladderongevallen). Ook komt het regelmatig voor dat de ladder niet of onvoldoende gefixeerd of geborgd was (minimaal 32% van de ongevallen met verkeerde plaatsing, en 14% van alle ladderongevallen), of dat de vorm of conditie van het oppervlak ongeschikt was (minimaal 16% van deze ongevallen, 7% van alle ladderongevallen). Wanneer de conditie van het arbeidsmiddel niet goed is, betreft dit veelal het antislip profiel (mimimaal 43% van die ongevallen, 10% van alle ladderongevallen) of is een verkeerd arbeidsmiddel gekozen voor de activiteit (minimaal 22% van deze ongevallen, 5% van alle ladderongevallen).

Waarom ging het mis?

Allerlei maatregelen en middelen zijn van belang om in een organisatie veilig te kunnen werken. Een organisatie verschaft deze maatregelen en de betrokken medewerkers gebruiken ze. Ook is het belangrijk om veiligheidsmaatregelen in stand te houden, te onderhouden en om hierop toezicht te houden. In de Storybuilder database wordt de rol van organisatie hierbij globaal in kaart gebracht. Storybuilder richt zich hierbij op de rol van het veiligheidsmanagement van de organisaties.

De onderstaande grafiek laat zien welk type achterliggende oorzaken in het veiligheidsmanagement bij dit ongevalstype een rol hebben gespeeld.

Created with Highcharts 7.0.1Percentage ongevallen in de databaseAchterliggende oorzaken: waarom gaat het mis?Motivatie, betrokkenheid en alertheidMateriaalPlannen en proceduresCompetentieTegenstrijdige belangenErgonomie/ Man machine interface(MMI)Communicatie en coördinatieBeschikbaarheid van mensen0%10%20%30%40%50%Bron: Storybuilder gegevens 1998-2014

De slachtoffers

In de Storybuilder database zijn alleen ongevallen opgenomen die meldingsplichtig zijn en ook daadwerkelijk gemeld zijn bij de Inspectie SZW. De gevolgen van deze ongevallen zijn vaak ernstig. Slachtoffers kunnen bijvoorbeeld blijvend letsel oplopen of als gevolg van het ongeval overlijden.

Er zijn in de database 2727 ongevallen van het type: Val van ladder of trapje opgenomen waarbij 2732 slachtoffers zijn gevallen. Het merendeel van de slachtoffers is man (97%). Dit deel van deze pagina geeft inzicht in deze slachtoffers en de gevolgen die de ongevallen voor hen hebben gehad.

Achtereenvolgens zijn grafieken opgenomen met informatie over:

  • De leeftijd van slachtoffers
  • De uiteindelijke gevolgen van de ongevallen
  • De aard van het letsel
  • De plaats van het eventuele letsel

In de grafieken kunt u ter vergelijking ook informatie zien over de slachtoffers van de anderssoortige ongevallen die in de database zijn opgenomen.

Leeftijd van slachtoffers

Created with Highcharts 7.0.1LeeftijdscategoriePercentage slachtoffers in de databaseLeeftijdsverdeling slachtoffersVal van ladder of trapjeAndere ongevallen in Storybuilder10 .. 1920 .. 2930 .. 3940 .. 4950 .. 5960 .. 690%10%20%30%Bron: Storybuilder gegevens 1998-2014. Incidentele slachtoffers jonger dan 10 jaar of ouder dan 70 jaar zijn niet getoond.

De bovenstaande grafiek toont de leeftijdsverdeling van de slachtoffers van de ernstige arbeidsongevallen van het type: Val van ladder of trapje.

Uiteindelijke gevolgen

Created with Highcharts 7.0.1Percentage slachtoffers in de databaseUiteindelijke gevolgen voor het slachtofferVal van ladder of trapjeAndere ongevallen in Storybuilder(Vermoedelijk) Niet -permanent letsel(Vermoedelijk)Permanent letselOnbekende ernst letselOverleden0%10%20%30%40%50%60%70%Bron: Storybuilder gegevens 1998-2014

Bovenstaande grafiek geeft de ernst van het letsel van het slachtoffer weer. In 89% van de gevallen wordt het slachtoffer opgenomen in het ziekenhuis en moet daar een nacht of langer blijven. In 6% van de gevallen volgt geen ziekenhuisopname. Voor de overige 5% is dit onbekend.

Aard van het letsel

In de onderstaande grafiek staan de meest voorkomende verwondingen. De grafiek toont alleen verwondingen die bij meer dan 10% van de slachtoffers in één van de twee groepen zijn voorgekomen.

Created with Highcharts 7.0.1Percentage slachtoffers in de databaseType verwondingVal van ladder of trapjeAndere ongevallen in StorybuilderBotbreukenWonden enoppervlakkigeletselsTraumatischeamputaties (verliesvan ledematen)(Hersen)schuddingenen inwendigeletselsOntwrichtingen,verstuikingen enverrekkingen0%10%20%30%40%50%60%70%80%Bron: Storybuilder gegevens 1998-2014

Plaats van het letsel

Zoals te zien in de bovenstaande grafiek zijn de verwondingen divers. Deze verwondingen kunnen op verschillende plaatsen van het lichaam voorkomen. In de onderstaande grafiek staat dat toegelicht. De grafiek toont alleen de plaats van het letsel als die bij meer dan 10% van de slachtoffers in één van de twee groepen is voorgekomen.

Created with Highcharts 7.0.1Percentage slachtoffers in de databasePlaats verwondingVal van ladder of trapjeAndere ongevallen in StorybuilderBovensteledematenOndersteledematenHoofdRug, inclusiefruggengraat enrugwervelsRomp en organen0%10%20%30%40%50%Bron: Storybuilder gegevens 1998-2014

Sectoren en de werkomgeving

In de Storybuilder database worden algemene kenmerken van de ongevallen en de bedrijven waarbij de ongevallen gebeurden vastgelegd. In dit deel van deze pagina worden enkele van die algemene kenmerken getoond. Achtereenvolgens zijn grafieken opgenomen met informatie over:

  • De sector waarin het bedrijf actief is
  • De werkomgeving

Sectoren en subsectoren

Sommige ongevallen komen vaker voor in bepaalde sectoren. Er worden in deze sectoren immers andere werkzaamheden uitgevoerd en andere arbeidsmiddelen gebruikt. De onderstaande grafiek toont sectoren waarin de ongevallen van dit type relatief vaak voorkomen.

Een uitgebreider overzicht van ongevallen in verschillende sectoren is beschikbaar op deze pagina.

Created with Highcharts 7.0.1Percentage binnen de sectorHet ongevalstype in verschillende sectorenSBI 81 Facility management,reiniging enlandschapsverzorgingSBI 68 Verhuur van en handel inonroerend goedSBI 43 Gespecialiseerdewerkzaamheden in de bouw0%10%20%30%Bron: Storybuilder gegevens 1998-2014.

De bovenstaande grafiek toont sectoren waarbij meer dan 13.2% van de ongevallen in Storybuilder een val van ladder is. Gemiddeld voor alle sectoren is dat 8.8%. Verder worden alleen sectoren getoond waarbij meer dan 100 ongevallen in de Storybuilder zijn opgenomen.

Hiernaast zien we ook een aantal subsectoren waar dit type ongeval een relatief grote rol speelt. Opvallend hierin zijn de volgende subsectoren:

  • Elektrotechnische bouwinstallatie (SBI 4321): 31% van de ongevallen in Storybuilder is een val van een ladder.
  • Schilderen en glaszetten (SBI 4334): 29% van de ongevallen in Storybuilder is een val van een ladder.
  • Interieurreiniging van gebouwen (SBI 8121): 28% van de ongevallen in Storybuilder is een val van een ladder.
  • Gespecialiseerde reiniging van gebouwen en industriële reiniging (SBI 8122): 36% van de ongevallen in Storybuilder is een val van een ladder.
  • Installatie van verwarmings- en luchtbehandelingsapparatuur (SBI 43222) 30%: van de ongevallen in Storybuilder is een val van een ladder.
  • Loodgieters- en fitterswerk; installatie van sanitair (SBI 43221): 22% van de ongevallen in Storybuilder is een val van een ladder.

De werkomgeving

Tot slot weten we voor een deel van de ongevallen meer over de omgeving waarin gewerkt werd ten tijde van het ongeval. In het geval van Val van ladder of trapje is deze informatie beschikbaar voor 1636 van de 2727 ongevallen.

Created with Highcharts 7.0.1Percentage in een bepaalde werkomgevingDe werkomgevingBouw - gebouwwordt gesloopt,gerepareerd,onderhoudenBouw - gebouwwordt gebouwdProductie gebied,fabriek, werkplaatsRuimte gebruikthoofdzakelijk vooropslag, laden,lossenPrivewoning0%10%20%Bron: Storybuilder gegevens 1998-2014.

Bovenstaande grafiek toont de vijf meest voorkomende omgevingen waarin gewerkt werd toen een ongeval gebeurde dat in de Storybuilder database is opgenomen. Het percentage is berekend ten opzichte van de ongevallen waarvoor deze informatie beschikbaar is.

Animatie en infographic

Het programmateam Veilig Werken wil met praktische hulpmiddelen professionals helpen de werkvloer veiliger te maken. Dit doen we onder andere met een serie van animaties en infographics over diverse type ongevallen. Ons doel is om op een laagdrempelige manier verhalen, feiten en lessen weer te geven om complexe informatie toepasbaar maken op de werkvloer. Een overzicht van alle animaties en infographics vindt u op deze webpagina.

Ook voor het ongevalstype 'Val van en ladder' is een animatie en infographic ontwikkeld. Met de infographics heeft u op 1 A4-tje een herkenbaar praktijkverhaal, een overzicht van de belangrijkste cijfers en direct toe te passen acties om dit type ongevallen te helpen voorkomen.  De animaties brengen daarbij aan de hand van een concreet voorbeeld in beeld hoe makkelijk het mis kan gaan. Maar het kan ook anders. Daarom bevriezen we het moment dat het misgaat en laten we zien hoe het ook anders kan.

De animatie kunt u hieronder bekijken. De infographic en animatie kunt u ook downloaden, zodat u deze kunt inzetten binnen uw eigen organisatie. 

Deze animatie toont wat werknemers en werkgevers kunnen doen om bedrijfsongelukken te voorkomen waarbij ladders in het spel zijn.

Een animatie.

VOICE-OVER MAN: "Na een dag werken veilig en gezond naar huis. Logisch. Toch gaat het soms mis. Een voorbeeld uit de praktijk. Dit zijn Igor en Ad. Zij werken samen bij een technisch installatiebedrijf. Het is vier uur en ze hebben de opdracht gekregen op weg naar huis nog één laatste klus te doen. De reparatie van een installatie op het dak van een bedrijf. Op de opdrachtbon staat verder niets, niet de hoogte van het dak en niet op welke wijze ze het dak op kunnen. Om de reparatie op het dak uit te kunnen voeren, hebben ze een ladder meegenomen. Samen pakken ze de ladder van de auto en zetten deze tegen het gebouw aan. Ad wil een laddermat onder de ladder leggen, maar Igor vindt dat niet nodig. Het is tenslotte een klusje van vijf minuten. Ad klimt naar boven en zit op het dak. Dan klimt Igor omhoog. Maar net als hij bijna op het dak is, gaat het mis. De ladder glijdt weg en Igor verliest zijn evenwicht. Hij valt 5 meter naar beneden. Hij breekt een been en kneust een paar ribben. Pas na twee maanden kan hij weer aan het werk."

Beeldtekst: Eén van de vele waargebeurde ongevallen

VOICE-OVER VROUW: "Dit is slechts één voorbeeld van alle ernstige ongevallen met ladders die zich jaarlijks in ons land voordoen. De gevolgen van een val van een ladder kunnen ernstig zijn. De meeste slachtoffers moeten naar het ziekenhuis, waarbij ruim 10 procent blijvend letsel overhoudt."

Beeldtekst: Waar ging het mis?

VOICE-OVER VROUW: "Vaak gaat het mis omdat de ladder niet goed is geplaatst. De ladder wordt dan bijvoorbeeld niet of onvoldoende gefixeerd of geborgd. Natuurlijk kunnen er ook andere dingen misgaan."

Een terugspoelknop verschijnt en de animatie wordt teruggespoeld tot het moment waarop Igor onderaan de ladder staat.

VOICE-OVER: "Iedereen vergeet wel eens iets of wil even snel iets doen. Net als Igor. We zijn allemaal mensen. Maar waar moet je op letten als je werkt met een ladder? Plaats de ladder op een veilige manier. Plaats de ladder onder de juiste hoek. Zorg dat je goed op de ladder staat. Zorg dat de ladder in goede staat is. Zo zorgen we ervoor dat iedereen weer veilig en gezond naar huis gaat."

Een animatie van een zon tussen de wolken.

Beeldtekst: Meer weten? lerenvoorveiligheid.nl.

Het logo van RIVM verschijnt.

Over de gegevens

De informatie op deze webpagina komt uit de Storybuilder database van het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu). In deze database staan gegevens over meer dan 30.000 ernstige arbeidsongevallen. Deze arbeidsongevallen:

  •    zijn in Nederland gebeurd in de periode van 1998 tot en met 2014;
  •     hadden ernstige gevolgen en zijn gemeld bij de Nederlandse Arbeidsinspectie;
  •     zijn onderzocht door de Nederlandse Arbeidsinspectie;
  •     en zijn geanalyseerd door het RIVM.

meer informatie